EP13: No Subwoofers in the Corners, Ideal Multi Subwoofers Placement
NO SUBWOOFERS IN THE CORNERS: อย่าวาง Subwoofer ไว้ที่มุมห้อง...!
โดยทั่วไปหลายคนนิยมที่จะชอบวาง Subwoofer ไว้ที่มุมห้อง ส่วนหนึ่งอาจจะเพราะความเป็นระเบียบสวยงามของห้อง ซึ่งโดยทั่วไปมุมห้องมักจะไม่มีอุปกรณ์ใดๆวางอยู่ ดังนั้นจึงสะดวกที่ที่จะนำ Subwoofer ไปวางตำแหน่งนั้นๆ แต่ขออธิบายเหตุผลที่ไม่ควรจะนำไปวางตรงมุมห้องด้วยสาเหตุนี้
- ในทุกๆห้อง Room Mode พลังงานเสียงตกค้าง จะมีมากตามมุมต่างๆของห้องโดยธรรมชาติอยู่แล้ว ดังนั้นจึงเป็นเหตุผลที่ว่าทำไมจึงไม่ควรวาง Subwoofer ไว้ที่ตำแหน่งที่แย่ที่สุดของห้อง เพราะเมื่อมีแหล่งกำเนิดเสียงหรือพลังงานไปวางเพิ่ม ก็จะเป็นการไปเพิ่มให้สภาพหรือสถานะเสียงแย่ลงไปอีก
- Room Sound & Speaker Sound เมื่อเรานำ Subwoofer ไปวางที่มุมจะเกิดเสียงจากห้อง (Room Sound) และจากลำโพง (Speakers Sound) เสริมกัน ทำให้ระดับเสียงที่ดังขึ้น (More Gain) ซึ่งนั่นไม่เป็นสิ่งเราต้องการ เราไม่ต้องการเสียงจากห้อง (Room Sound), เราต้องการเสียงจากลำโพง ( Speaker Sound) เท่านั้น ถึงแม้ว่าเราจะได้ปริมาณเสียงต่ำที่มากขึ้นก็ตาม
- Speaker Boundary Interference Response (SBIR) ผลกระทบที่เกิดขึ้นกับความถี่ช่วงต่างๆอันเนื่องมาจากการสะท้อนของผนังภายในห้อง โดยเฉพาะห้องที่มีขนาดเล็กจะมีผลกระทบนี้มากกว่าห้องขนาดใหญ่
- Multiple Subwoofer สามารถช่วยให้ระดับพลังงานณความถี่ต่างๆโดยเฉพาะความถี่ต่ำ (Below 250 Hz)มีความราบเรียบขึ้นได้ (แต่หากจะต้องมีอุปกรณ์หรือความชำนาญในการคำนวณตรวจสอบหาตำแหน่งของ Subwoofer นั้นๆ) แต่โดยทั่วไปความสามารถในการปรับลดจะอยู่ในช่วง 1-2db. ซึ่งคุณจะต้องประเมินความคุ้มค่าเหมาะสมว่า การที่จะใช้ Multiple Subwoofer เทียบกับการ Treatment Acoustic ภายในห้องนั้น อันไหนจะมีความคุ้มค่ามากกว่ากัน (Energy vs Treatment)
IDEAL MULTI-SUBWOOFER PLACEMENT. ตำแหน่งการวางSubwoofer หลายตัวภายในห้อง.
ขอนำคำถามของคุณ "เป็นหนึ่ง ราชสีห์"มาตอบตรงนี้นะครับ.
คำถามที่ว่า : มีsub 2ตัวห้องขนาด 3.5x5.0 ถ้าไม่ต้องการคำนวณ จะวางหน้าทั้ง 2ตัวหรือวาง หน้า1 หลัง1 ควรจะจัดวางแบบไหนจึงจะเหมาะสมคับ..
ปล: ขอขยายความรู้เพื่อเป็นข้อมูลแนวคิดเผื่อท่านอื่นด้วย (ทราบว่ามีผู้มีความรู้หลายท่านติดตามเพจนี้อยู่ หากเข้ามาแชร์ข้อมูลมุมมองที่หลากหลายจะเป็นประโยชน์ ไม่ว่าท่านชวิน, กูรูเล็กหรือคุณหมอเอก และอีกหลายท่าน.....เชิญเลยนะครับ)
คงทราบนะครับ Subwoofer เป็นแหล่งกำเนิดพลังงานเสียงต่ำ โดยเฉพาะช่วงความถี่ตั้งแต่ 100Hz ลงมา เมื่อพลังงานที่ปล่อยออกมาภายในห้องขนาดเล็กสิ่งที่ตามมาก็คือ Room Mode Pressure เกิดขึ้น ซึ่งพลังงานนี้จะไปรบกวนคลื่นถี่ช่วงความถี่อื่นทำให้เกิดการผิดเพี้ยน รวมทั้งอาการที่เราเรียกว่า Bass boomเกิดขึ้นภายในห้อง
หากเราใช้วิธีประมาณการตำแหน่งวางที่เหมาะสมโดยไม่ใช้เครื่องวัดหรือการคำนวณ สิ่งที่เราต้องคำนึงหรือเป้าหมายหลักก็คือทำให้พลังงานเสียงต่ำที่เกิดขึ้นมีการกระจายโดยรอบของห้องเท่าๆกันให้มากที่สุด ไม่มากหรือน้อยที่ตำแหน่งใดตำแหน่งหนึ่งเป็นพิเศษ ซึ่งจะทำให้ตำแหน่งฟัง Sweet Spot Area มีขนาดกว้างขึ้นภายในห้องนั้นๆ ตำแหน่งที่เหมาะสมของการวาง Subwoofer นั้นจะต้องพิจารณาขนาดและผลกระทบทั้งผนังทั้งหมดภายในห้อง ไม่ว่าจะเป็นผนังด้านข้างทั้ง4ด้านพื้นและฝ้าด้วย ซึ่งตำแหน่งวางที่ถูกต้องแต่ละห้องจะไม่เหมือนกันไม่มีตำแหน่งวางในอุดมอติ เพราะขนาดห้องและชนิดของแหล่งพลังงานหรือ Subwoofer ที่ใช้ก็จะไม่เหมือนกัน หลายๆครั้งการยกSubwoofer สูงจากพื้นก็เป็นการลดปํญหาผลกระทบจากพื้นได้ส่วนหนึ่งแต่โดยทั่วไปจะทำได้ยาก เนื่องจากขนาดของตัว Subwoofer เองที่มีขนาดใหญ่
หากเพื่อเป็นตำแหน่งเริ่มต้นที่ใช้การทดลองของจำนวน Subwoofer บนพื้นฐานที่จะทำให้เกิดการกระจายพลังงานให้เท่ากันทั้งห้อง (Equalize Pressure)ของแนบรูปตำแหน่งวางเริ่มต้นของห้องที่ใช้ Subwoofer จำนวน 2,3 และ 4 ดังนี้